Η Αλβανία και η καταστροφική έπαρση του αθηναϊκού κατεστημένου…

Κείμενο: Όμηρος Ταχμαζίδης

Η Αλβανία εξακολουθεί να είναι μια άγνωστη χώρα για την ελληνική κοινή γνώμη. Αλλά ούτε και οι οργανικοί διανοούμενοι του ελληνικού καθεστώτος γνωρίζουν πολλά περισσότερα από ό,τι ο μέσος πολίτης. Εξίσου άγνωστη είναι και η ζωή των Αλβανών υπηκόων στη χώρα μας. Δεν έχουμε ακριβή εικόνα για τις δραστηριότητές τους, για τις δυσκολίες και τις επιθυμίες του, για τις προθέσεις τους και τα «χρώματα» του μέλλοντος που ονειρεύονται, δεν γνωρίζουμε πολλά για τα παιδιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα, απομένει μόνο αυτό το οποίο εμπίπτει στην άμεση εμπειρία μας, από τη γειτονία, τη φιλία και τα «κουτσομπολιά», αγνοούμε ότι πολλοί Αλβανοί μετανάστες εγκατέλειψαν και αυτοί τη χώρα μας με την έναρξη της κρίσεως αναζητώντας αλλού τύχη στερώντας την ελληνική οικονομία από «προσαρμοσμένα» εργατικά χέρια. Η Αλβανία αντιμετωπίζεται ως «υποδεέστερη» χώρα και οι Αλβανοί αντιμετωπίζονται ακόμη με ρατσιστική αλαζονεία.

Άγνοια και έπαρση οδηγούν σε διάφορα στερεότυπα, ευτυχώς, όμως, τα τελευταία χρόνια, αυξάνονται τα θετικά στερεότυπα για τους εξ Αλβανίας μετανάστες και τα παιδιά τους στην Ελλάδα, έχουμε και αρκετούς μεικτούς γάμους που αμβλύνουν κάπως τα πράγματα.  Αλλά θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και με τα θετικά στερεότυπα, διότι συνήθως προέρχονται από συγκρίσεις με τους νεοεισερχόμενους  μετανάστες – νόμιμους ή παράνομους δεν έχει σημασία –  για να προσδοθεί μεγαλύτερη οξύτητα στα αρνητικά στερεότυπα, που συνοδεύον τους μετανάστες της τελευταίας σοδειάς. Δεν είναι το θέμα μας, ως τόσο, το μεταναστευτικό και η αντιμετώπισή του, αλλά η σχέση της Ελλάδος με το γειτονικό κράτος.

Μερικές παρατηρήσεις: Η χώρα μας υποδέχθηκε ένα μεγάλο μέρος των μεταναστευτικών ροών από την Αλβανία, το οποίο διοχετεύτηκε στις αγροτικές και «χαμηλές» αστικές παραγωγικές δραστηριότητες. Η συμβολή αυτού του δυναμικού υπήρξε σημαντική για την ελληνική οικονομία. Επειδή, όμως, η τελευταία στηρίχθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στα «δανεικά»,  υποστηρίζουμε ότι ένα μέρος του ελληνικού χρέους, πήγε εμμέσως προς την Αλβανία, υπό τη μορφή  εμβασμάτων που έστελναν οι εν Ελλάδι  Αλβανοί εργαζόμενοι στην πατρίδα τους.  Συγκεκριμένως, αν και δεν γνωρίζουμε – μας λείπουν τα ακριβή στοιχεία- σε τι αριθμητικά μεγέθη σκαρφάλωσε αυτή η εξαγωγή συναλλάγματος δυνάμεθα να ισχυριστούμε ότι η ελληνική οικονομία, η οποία στηριζόταν στα δανεικά, συνέβαλλε και αυτή με τα εμβάσματά των μεταναστών στην όποια ανάπτυξη της αλβανικής οικονομίας.

Δυστυχώς, δεν έχουμε για αυτόν τον ισχυρισμό μας καμία διαθέσιμη επιστημονική εργασία, αλλά πώς να έχουμε όταν όλα αυτά τα χρόνια των πυκνών σχέσεων των δύο λαών η ελληνική πολιτεία δεν εκπόνησε κάποιο συγκροτημένο σχέδιο εξωτερικής πολιτικής αναφορικώς με την γειτονική χώρα. Οι σχέσεις μας με την Αλβανία, σε όλα τα επίπεδα, συνεχίζουν να είναι υποτονικές, μονόπλευρες και προσδιορίζονται από το «αθηναϊκό» σύνδρομο της ανόητης επαρχιώτικης έπαρσης απέναντι στους γείτονές μας. Για το λόγο αυτό η κατάσταση στον πνευματικό-πολιτιστικό τομέα είναι απελπιστική: Δεν υφίστανται ουσιαστικές πολιτιστικές ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αυτό συμβαίνει σε μια εποχή, κατά την οποία  στην γειτονική χώρα η ελληνοφωνία ευρίσκεται στα πιο υψηλά επίπεδα στον κόσμο. Από μόνη της η παραγνώριση αυτού του γεγονότος αποτελεί  εθνικό έγκλημα.

 Ο αθηναϊκός επαρχιωτισμός συντηρεί μια ακατανόητη έπαρση απέναντι στους βαλκανικούς λαούς, η οποία αντιστρατεύεται τα συμφέροντα της χώρας και  των λαών της περιοχής.  Σε κανένα ελληνικό πανεπιστήμιο  δεν υπάρχει κάποια έδρα Αλβανικών Σπουδών, στα Τίρανα -εξ όσων γνωρίζω- υπάρχει μια σχολή Ελληνικών στο εκεί πανεπιστήμιο, αλλά με περιορισμένες δυνατότητες και αρμοδιότητες.

Και μέσα στην πλήρη αδιαφορία και την αλαζονεία προς τους γείτονές μας, έρχονται κάποια οικονομικά στοιχεία για να υπενθυμίσουν το  προφανέστατο: τη σημασία της Αλβανίας, όπως και των άλλων χωρών των Βαλκανίων, για την αναθέρμανση και τον αναπροσανατολισμό της ελληνικής οικονομίας. Οι ελληνικές εξαγωγές καταγράφουν αύξηση προς την γειτονική χώρα και αυτή είναι μια τάση, η οποία θα πρέπει να υποστηριχθεί παντοιοτρόπως. Η Αλβανία θα πρέπει να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο κοινής ανάπτυξης σε συνάρτηση με την Ελλάδα. Σε αυτή την κατεύθυνση ο βορειοελλαδικός χώρος, κυρίως η δυτική Μακεδονία και η Ήπειρος, αλλά  και η Κέρκυρα έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο. Αν επιτρέψει κάτι τέτοιο ο αθηναϊκός επαρχιωτισμός…

Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής»